Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρία: Οι νέες συστάσεις για την πρόληψη των καρδιαγγειακών επεισοδίων

Μείωση του κινδύνου 1% του συνολικού πληθυσμού για καρδιαγγειακό επεισόδιο, θα προλάμβανε 25000 καρδιαγγειακά συμβάντα και θα εξοικονομούσε 40 εκατομμύρια ευρώ ανά έτος και ανά Ευρωπαϊκή χώρα.

Οι νέες οδηγίες για την πρόληψη της καρδιαγγειακής νόσου από την Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας για το 2016 προέκυψαν μετά από συνεργασία με άλλες εννέα επιστημονικές εταιρίες, με σκοπό να αυξήσουν το επίπεδο πρόληψης καρδιαγγειακής νόσου σε πληθυσμιακό επίπεδο.

Τονίζεται με ιδιαίτερο τρόπο για πρώτη φορά, η πρόληψη σε επίπεδο  πληθυσμού, προτείνοντας αυστηρότερους νόμους και πολιτικές σε επίπεδο διατροφής, φυσικής δραστηριότητας, καπνίσματος και ποιότητας ατμοσφαιρικού αέρα.

Οι ατομικοί στόχοι παραγόντων κινδύνου επιβεβαιώνονται στην αποφυγή της παχυσαρκίας (Δείκτης Μάζας σώματος 20-25 κιλά/ μ2), περιφέρεια μέσης < 94 εκ για τους άντρες κ < 80 για τις γυναίκες, τουλάχιστον 150 λεπτά την εβδομάδα αερόβια άσκηση μέτριας έντασης ή 75 λεπτά την εβδομάδα έντονης άσκησης, δίαιτα χαμηλή σε κορεσμένα λιπαρά κ πλούσια σε προϊόντα ολικής άλεσης, λαχανικά, φρούτα και ψάρια, αποχή από το κάπνισμα, αρτηριακή πίεση < 140/90 mmHg, κ LDL χοληστερόλη

Η χρήση ασπιρίνης στην πρωτογενή πρόληψη συνεχίζει να έχει αντένδειξη, δηλαδή να μην χορηγείται σε καμία υποομάδα πληθυσμού, λόγω του ότι οι παρενέργειές της καταργούν το προληπτικό όφελός της σε ασθενείς που δεν έχου, ήδη, νόσο.

Ακόμη συνιστάται ενδιάμεσοι βιοχημικοί δείκτες, όπως οι λιποπρωτείνες, η CRP, η ομοκυστείνη κτλ, να μην χρησιμοποιούνται, διότι δεν προσφέρουν τίποτα στον συνολικό υπολογισμό του καρδιαγγειακού κινδύνου, ο οποίος γίνεται με τους κλασσικούς δείκτες (ηλικία, κάπνισμα, χοληστερίνη, υπέρταση).

Αυτοί εισέρχονται σε ένα υπολογιστικό μοντέλο στον υπολογιστή (υπάρχει και ειδικό μοντέλο για την Ελλάδα με βάση τα εθνικά στατιστικά) και υπολογίζεται ο συνολικός κίνδυνος θανάτου από καρδιαγγειακή νόσο την επόμενη δεκαετία.

Συνεχίζει να έχει σημασία το οικογενειακό ιστορικό (άντρας συγγενής α' βαθμού με καρδιαγγειακή νόσο πριν από τα 55 ή γυναίκα πριν από τα 65), το οποίο μεταβάλλει τον συνολικό καρδιαγγειακό κίνδυνο.

Ακόμη, σε περίπτωση οριακών καταστάσεων, η ύπαρξη πλάκας στις καρωτίδες ή υψηλού ποσού ασβεστίου στην αξονική στεφανιογραφία βοηθούν περαιτέρω στην κατηγοριοποίηση σε ειδικές περιπτώσεις.

Ειδικότερα προτείνονται αυστηρότεροις νόμοι και πολιτικές σε επίπεδο:

- Διατροφής: Υποχρέωση αναγραφής συστατικών των φαγητών, με στόχο τη μείωση των θερμίδων, του αλατιού, των κορεσμένων λιπών και της ζάχαρης, κατάργηση βιομηχανικής παραγωγής  τρανς-κορεσμένων λιπών, αυστηρότερη νομοθεσία για τη διαφήμιση και αύξηση φορολογίας για φαγητά πλούσια σε ζάχαρη και κορεσμένα λίπη, καθώς και του αλκοόλ.

- Φυσικής Δραστηριότητας: Φορολογικές ελαφρύνσεις για αγορά μηχανημάτων για κατ΄ οίκον άσκηση ή εγγραφή σε γυμναστήριο, σημειώματα στα κτίρια, που να ενθαρρύνουν τη χρήση σκαλών και όχι ανελκυστήρα, πρόβλεψη για δυνατότητα σωματικής δραστηριότητας στον πολεοδομικό σχεδιασμό πόλεων, οικονομικά κίνητρα για απώλεια βάρους.

- Καπνίσματος: Απαγόρευση καπνίσματος στα σχολεία, σύσταση στους γονείς να μην καπνίζουν μπροστά στα παιδιά, περιορισμοί στην διαφήμιση καπνού και ηλεκτρονικού τσιγάρου.

- Ακόμη σημειώνεται η ιδιαίτερα σημαντική επίδραση της ποιότητας του αέρα στην καρδιαγγειακή υγεία, η σύσταση για ενημέρωση του κοινού σε περίπτωση επιδείνωσης της ποιότητας του ατμοσφαιρικού αέρα, η σύσταση για φορολογικές ελαφρύνσεις στα ηλεκτρικά και στα υβριδικά αυτοκίνητα.  

Σε αυτές τις οδηγίες τονίζονται κι άλλες νόσοι, οι οποίες αλλάζουν τον καρδιαγγειακό κίνδυνο και πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στον υπολογισμό του συνολικού καρδιαγγειακού κινδύνου. 

Αυτές είναι :

1. Η χρόνια νεφρική νόσος. Φλεγμονώδεις παράγοντες προκαλούν αγγειακή βλάβη, ανεξάρτητα απ τους υπόλοιπους παράγοντες κινδύνου.

2. Η γρίπη. Υπάρχει άμεση συσχέτιση μεταξύ λοιμώξεων του αναπνευστικού - ειδικά σε εποχές που υπάρχει επιδημία γρίπης - και εμφράγματος του μυοκαρδίου.

3. Η περιοδοντίτιδα. Η περιοοδοντική νόσος έχει φανεί να σχετίζεται τόσο με την αθηρωμάτωση, όσο και με την καρδιαγγειακή νόσο.

4. Ο καρκίνος. Οι ασθενείς που επιβιώνουν του καρκίνου έχοντας λάβει χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου. Συνιστάται οι καρκινοπαθείς αυτοί να ελέγχονται συστηματικά για καρδιακή δυσλειτουργία.

5. Τα αυτοάνοσα νοσήματα. Η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα και η ψωρίαση αυξάνουν σε σημαντικό βαθμό τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακού επεισοδίου.

6. Η στυτική δυσλειτουργία. Η εμφάνιση στυτικής δυσλειτουργία φαίνεται να αποτελεί πρώιμο σημάδι μελλοντικού καρδιαγγειακού επεισοδίου, καθώς εμφανίζεται περίπου 3 χρόνια πριν την εμφάνιση εμφράγματος, εγκεφαλικού κτλ.

7. Η υπνική άπνοια.  Συνδέεται άμεσα με την εμφάνιση υπέρτασης, κολπικής μαρμαρυγής και καρδιακής ανεπάρκειας. Η απώλεια βάρους και η χρήση της κατάλληλης μάσκας μειώνουν σημαντικά τον κίνδυνο για καρδιαγγειακά συμβάντα.

*Δημήτρης Ρίχτερ, MD, FESC, FAHA, Διευθυντής Β’ Καρδιολογικής Κλινικής Ευρωκλινικής Αθηνών

Πηγή: healthmag.gr