Κυνηγοί ιών: Ερευνούν σπηλιές νυχτερίδων για να προβλέψουν την επόμενη πανδημία

Πριν εισέλθουν στην σπηλιά, μια μικρή ομάδα επιστημόνων φορά τις ειδικές στολές της, μάσκες και γάντια ώστε να καλύψουν κάθε σπιθαμή του δέρματός τους. Η επαφή με τα υγρά ή τα ούρα της νυχτερίδας μπορεί να είναι καταστροφική.

Κρατώντας φακούς, περιμένουν στο άνοιγμα μιας σπηλιάς ασβεστόλιθου η οποία βρίσκεται στη νοτιοδυτική πλευρά της Γιουνάν, στην Κίνα.
Λίγο πριν είχαν στήσει ένα τεράστιο δίχτυ και αυτό γιατί όταν φτάνει το βράδυ και χιλιάδες νυχτερίδες πετούν από τη σπηλιά ψάχνοντας για τροφή.
Όταν συμβεί αυτό, οι επιστήμονες μαζεύουν με προσοχή το δίχτυ και κοιμίζουν τις νυχτερίδες με αναισθητικό. Στη συνέχεια τους παίρνουν αίμα από την αρτηρία στα φτερά τους. «Μαζεύουμε υλικό και από τα υγρά τους», λέει ο Πίτερ Νταζάκ, ο οποίος ειδικεύεται στο να εντοπίζει νέους ιούς.

Ο Νταζάκ είναι ένας κυνηγός ιών. Τα τελευταία 10 χρόνια έχει επισκεφτεί πάνω από 20 χώρες προσπαθώντας να αποσοβήσει την επόμενη μεγάλη πανδημία. Τα ευρήματα του Νταζάκ αλλά και των υπόλοιπων επιστημόνων, έχουν δημιουργήσει μία ανοιχτή βιβλιοθήκη που βοηθά τους ειδικούς να μάθουν ποιοι ιοί μπορούν να μεταδοθούν στους ανθρώπους.
«Έχουμε συγκεντρώσει παραπάνω από 15.000 δείγματα τα οποία μας οδήγησαν στην αναγνώριση 500 νέων κορονοϊών», τονίζει ο Νταζάκ και ένας από αυτούς, από μία σπηλιά της Κίνας το 2013, είναι πιθανόν να είναι πρόγονος του Covid-19. 

 

          
Η έρευνα των κορονοϊών
Πριν από τo επιδημία SARS το 2003, η έρευνα των κορονοϊών δεν συγκέντρωνε μεγάλο ενδιαφέρον. «Δεν το έβλεπε κανείς ως μία ενδιαφέρουσα ιατρική έρευνα», θα πει η Γουάνγκ Λίφα, ιολόγος από το Duke-NUS στη Σιγκαπούρη.
Το 2009 δημιουργήθηκε το Predict από το USAID, με τη βοήθεια του πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, Davis, το EcoHealth Alliance, το ινστιτούτο Smithsonian, το Wildfire Conservation Society και τη Metabiota, μια εταιρεία που εντοπίζει επιδημίες.

Από τη δημιουργία του, έχουν αναγνωριστεί πέντε νέοι ανθρώπινοι κορονοϊοί, συμπεριλαμβανομένου και του Covid-19. Σύμφωνα με τον Νταζάκ, οι νυχτερίδες έχουν περίπου 15.000 κορονοϊούς από τους οποίους λίγοι έχουν γίνει γνωστοί.
«Ήρθαμε στην Κίνα γιατί ψάχνουμε την προέλευση του SARS. Ύστερα καταλάβαμε πως υπάρχουν εκατοντάδες άλλοι επικίνδυνοι κορονοϊοί και έτσι επιλέξαμε να επικεντρωθούμε και να βρούμε εκείνους».

Νυχτερίδες και άνθρωποι
Στη νοτιοανατολική Ασία και στην Κίνα, υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για τις νυχτερίδες αφού ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού της λογίζει ως κανονικό φαγητό. Μετά από διάφορες εξετάσεις αίματος σε άτομα που ζουν κοντά σε σπηλιές στο Τζίνιν Κάουντι, στη Γιουνάν, παρατήρησαν πως το 3% είχε αντισώματα σε ιούς που εμφανίζονται συνήθως από νυχτερίδες, κάτι που σημαίνει πως είχαν ήδη εκτεθεί σε αυτούς.
Οι νυχτερίδες οι οποίες αποτελούν σχεδόν το 20% των θηλαστικών δημιουργούν μεγάλες αποικίες σε σπηλιές και η μετάδοση των ιών μεταξύ αυτών είναι κάτι πολύ συνηθισμένο.

H βιβλιοθήκη των κορονοϊών
Όταν η ομάδα του Νταζάκ συλλέξει τα απαραίτητα δείγματα, τα στέλνει σε συνεργαζόμενα εργαστήρια για να γίνει η ανάλυση. «Συνήθως επιλέγουμε να δουλεύουμε με τα καλύτερα εργαστήρια της χώρας και αν δεν βρεθεί κάποιο, χτίζουμε το δικό μας».
Ένας ιός μπορεί να χαρακτηριστεί νέος όταν πάνω από το 20% του DNA του διαφέρει από τους ήδη γνωστούς ιούς.

Πολλές φορές οι ερευνητές θεωρούν πως βρήκαν έναν νέο ιό, αλλά στην πραγματικότητα αυτός έχει ήδη διαδοθεί τα προηγούμενα χρόνια προκαλώντας προβλήματα στο αναπνευστικό σύστημα, σύμφωνα με τον Πάτρικ Γου, έναν ειδικό από το Πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ.
Το 2005, ο Γου βρήκε έναν νέο κορονοϊό σε δύο ασθενείς που νοσηλεύονταν στο Χονγκ Κονγκ, δίνοντάς του την ονομασία ΗΚU1. Όπως αποδείχτηκε όμως, ο ίδιος ιός βρέθηκε σε ασθενείς σε Αμερική, Αυστραλία και Γαλλία.

Ο Covid-19
Όταν εμφανίστηκε για πρώτη φορά ο Covid-19, η Σι Ζένγλι, ιολόγος στο ινστιτούτο της Γουχάν, τον σύγκρινε αμέσως με τους 500 νέους κορονοϊούς που είχαν αναγνωριστεί από το EcoHealth Alliance.
«Ο νέος κορονοϊός ταίριαζε με ένα δείγμα που είχε ληφθεί από μία σπηλιά της Γουχάν το 2013», είπε ο Νταζάκ. «Ήταν 96.2% όμοιοι».
Αυτό σημαίνει πως είτε ήταν πρόγονος του Covid-19 είτε στενός «συγγενής». Το να γνωρίζουμε την προέλευση του ιού και πώς αυτός μεταδόθηκε, είναι μία σημαντική πληροφορία καθώς μπορεί να μας βοηθήσει να εντοπίσουμε μία επιδημία και να την περιορίσουμε.
Πέρα από τις πληροφορίες για τον Covid-19 και τον Embola, οι κυνηγοί ιών μας βοηθούν να καταλάβουμε πότε μία νέα επιδημία μπορεί να κάνει την εμφάνισή της. Εξετάζουν πώς οι ιοί μπορούν να καταβάλλουν έναν άνθρωπο και να μειώσουν την διασπορά του.

Οι κορονοϊοί, στενά συνδεδεμένοι με το SARS ή το ΜERS, είναι επικίνδυνοι διότι έχουν την ικανότητα να διαδίδονται από άνθρωπο σε άνθρωπο.

Σε μερικά μέρη στην Κένυα, διδάσκουν τους ανθρώπους να κλείνουν καλά τις όποιες τρύπες στο σπίτι τους ώστε να μην εισέρχονται σε αυτά νυχτερίδες, κάτι που μεταφράζει και την σοβαρότητα της κατάστασης.

The virus hunters who search bat caves to predict the next pandemic, by Julie Zaugg