Ε.Ε.: Πρωτοβουλία για πρώιμη πρόσβαση σε εμβόλια κατά του κορονοϊού
Σύμφωνα με έγγραφο που διέρρευσε στο πρακτορείο Bloomberg και συζητήθηκε σήμερα από τους αναπληρωτές μόνιμους αντιπροσώπους των κρατών-μελών, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει η Ε.Ε. να επιχειρήσει να συνάψει συμφωνίες με φαρμακευτικές εταιρείες, παρέχοντας χρηματοδότηση για την ανάπτυξη των εμβολίων σε αντάλλαγμα για προτεραιότητα στη διάθεσή τους για τους πολίτες της Ένωσης.
Το σχέδιο της Κομισιόν, σύμφωνα με το έγγραφο, είναι η Ε.Ε. να μιμηθεί την Αρχή Προηγμένης Βιοϊατρικής Έρευνας και Ανάπτυξης (BARDA) των ΗΠΑ, η οποία «χρηματοδοτεί διαφορετικά εγχειρήματα ακόμα πριν αποδειχθεί ότι λειτουργούν, με την ελπίδα να βρεθεί με δύο ή τρεις επιτυχημένα υποψήφια εμβόλια που θα επιτρέψουν την ταχεία διανομή μεταξύ Αμερικανών πολιτών». Ο εκπρόσωπος της Επιτροπής, στη συνάντηση σε επίπεδο COREPER 1, τόνισε, σύμφωνα με το Bloomberg, ότι η Ε.Ε. πρέπει να επενδύσει σε πολλές έρευνες που βρίσκονται σε δοκιμαστικό στάδιο, με τον κίνδυνο να χάσει κάποια λεφτά – διαφορετικά οι Ευρωπαίοι θα βρεθούν στο τέλος της ουράς όταν βρεθεί το εμβόλιο.
Σύμφωνα με το σχέδιο της Επιτροπής, η Ε.Ε. θα διαπραγματευθεί την προμήθεια των δόσεων σε συλλογικό επίπεδο, παρέχοντας χρηματοδότηση υπό τον όρο ότι τα κράτη-μέλη θα έχουν το δικαίωμα να αγοράσουν τις δόσεις που τους αναλογούν, βάσει εκτίμησης αναγκών που τα ίδια θα καταθέσουν στις Βρυξέλλες. Η πρόταση προϋποθέτει κάποιον εξορθολογισμό του ρυθμιστικού πλαισίου σε εθνικό επίπεδο (μεταξύ άλλων και χαλάρωση των απαγορεύσεων σε γενετικά τροποποιημένα προϊόντα).
Η ελληνική πλευρά, σύμφωνα με πληροφορίες, είναι θετικά διακείμενη, κατ’ αρχήν, στην ιδέα. Πηγές της «Κ» ωστόσο εντοπίζουν κάποιες αδυναμίες στην πρόταση, όπως είναι επί του παρόντος διατυπωμένη. Πρώτον, η διαπραγμάτευση για τη χρηματοδότηση και την κοινή προμήθεια προτείνεται να γίνει από το Μέσο Στήριξης Εκτάκτου Ανάγκης (Emergency Support Instrument ή ESI). Tο ESI συστάθηκε «για να διευκολυνθεί η ταχεία παράδοση των προμηθειών που απαιτούνται για την καταπολέμηση του ιού, τη διάσωση ζωών και την αντιμετώπιση της κρίσης στον τομέα της δημόσιας υγείας στην Ευρωπαϊκή Ένωση», όπως αναφέρεται στην επίσημη ιστοσελίδα του. Διαθέτει προϋπολογισμό μόλις 2,7 δισ. ευρώ και, όπως σημειώνεται, είναι αμφίβολο αν διαθέτει την πολιτική βαρύτητα για τόσο σύνθετες διαπραγματεύσεις (σε κάθε περίπτωση, παραμένει ασαφές αν θα προκύψουν μόνο από εκεί τα αναγκαία χρήματα).
Δεύτερον, αναφέρουν οι ίδιες πηγές, η εμπειρία των κοινών προμηθειών σε πανευρωπαϊκό επίπεδο δεν έχει υπάρξει αναγκαστικά ενθαρρυντική. Πέρα από τις γνωστές γραφειοκρατικές αγκυλώσεις, η διαπραγματευτική ισχύς της Ένωσης υπονομεύτηκε από διμερείς συμφωνίες που έκαναν κράτη-μέλη με προμηθευτές από τρίτες χώρες – ειδικά την Κίνα. Αυτό το φαινόμενο ενδέχεται να επαναληφθεί.
Τρίτον, υπάρχει ένας φόβος πολιτικού κόστους σε περίπτωση που τα εμβόλια δεν χρειαστούν ή που τα κονδύλια επενδυθούν σε εγχειρήματα που δεν ευοδωθούν – ειδικά αν χρειαστεί τα κράτη-μέλη να συνεισφέρουν και τα ίδια στη χρηματοδότηση των ερευνών.
Οι επικεφαλής των ευρωπαϊκών θεσμών, αλλά και αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της Ε.Ε. (Άγκελα Μέρκελ, Εμανουέλ Μακρόν, Τζιουζέπε Κόντε, Κυριάκος Μητσοτάκης) έχουν ταχθεί υπέρ της ιδέας ότι τα εμβόλια που θα παραχθούν θα πρέπει να είναι παγκόσμια δημόσια αγαθά – διαθέσιμα ισότιμα σε όλο τον πλανήτη, ανάλογα με τις ανάγκες που υπάρχουν και με προτεραιότητα στις πιο ευάλωτες κατηγορίες του πληθυσμού. Η ευγενής αυτή επιδίωξη, ωστόσο, ήταν φανερό ότι θα ήταν δύσκολο να γίνει πράξη.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες ειδικά – ηχηρά απούσες από τη διεθνή εκστρατεία υπό τον συντονισμό της Κομισιόν για τη χρηματοδότηση και τη δίκαιη διανομή του εμβολίου – έδειξαν κατά τον περασμένο μήνα ότι, πιστές στο δόγμα «America First», θα έκαναν ό,τι μπορούσαν ώστε οι Αμερικανοί να επωφεληθούν πρώτοι. Στις 13 Μαΐου, ο διευθύνων σύμβουλος της γαλλικής Sanofi προκάλεσε έντονες αντιδράσεις όταν δήλωσε ότι αν η εταιρεία παρήγαγε πρώτη εμβόλιο κατά της COVID-19, θα το διέθετε πρώτα στις ΗΠΑ, λόγω της σημαντικής οικονομικής στήριξης που έλαβε από την αμερικανική κυβέρνηση. Στις 21.5 η βρετανική Astra Zeneca, που συνεργάζεται με το ινστιτούτο Jenner της Οξφόρδης στο κυνήγι του εμβολίου, ανακοίνωσε ότι έλαβε χρηματοδότηση 1,2 δισ. δολαρίων από τις ΗΠΑ και δεσμεύτηκε να δώσει 300 από τα 400 εκατομμύρια πρώτες δόσεις στους Αμερικανούς. Νωρίτερα, τον Μάρτιο, η κυβέρνηση Τραμπ είχε επιχειρήσει να αποκτήσει προνομιακή πρόσβαση στο υπό ανάπτυξη εμβόλιο της γερμανικής CureVac.
Πηγή: kathimerini.gr
Το σχέδιο της Κομισιόν, σύμφωνα με το έγγραφο, είναι η Ε.Ε. να μιμηθεί την Αρχή Προηγμένης Βιοϊατρικής Έρευνας και Ανάπτυξης (BARDA) των ΗΠΑ, η οποία «χρηματοδοτεί διαφορετικά εγχειρήματα ακόμα πριν αποδειχθεί ότι λειτουργούν, με την ελπίδα να βρεθεί με δύο ή τρεις επιτυχημένα υποψήφια εμβόλια που θα επιτρέψουν την ταχεία διανομή μεταξύ Αμερικανών πολιτών». Ο εκπρόσωπος της Επιτροπής, στη συνάντηση σε επίπεδο COREPER 1, τόνισε, σύμφωνα με το Bloomberg, ότι η Ε.Ε. πρέπει να επενδύσει σε πολλές έρευνες που βρίσκονται σε δοκιμαστικό στάδιο, με τον κίνδυνο να χάσει κάποια λεφτά – διαφορετικά οι Ευρωπαίοι θα βρεθούν στο τέλος της ουράς όταν βρεθεί το εμβόλιο.
Σύμφωνα με το σχέδιο της Επιτροπής, η Ε.Ε. θα διαπραγματευθεί την προμήθεια των δόσεων σε συλλογικό επίπεδο, παρέχοντας χρηματοδότηση υπό τον όρο ότι τα κράτη-μέλη θα έχουν το δικαίωμα να αγοράσουν τις δόσεις που τους αναλογούν, βάσει εκτίμησης αναγκών που τα ίδια θα καταθέσουν στις Βρυξέλλες. Η πρόταση προϋποθέτει κάποιον εξορθολογισμό του ρυθμιστικού πλαισίου σε εθνικό επίπεδο (μεταξύ άλλων και χαλάρωση των απαγορεύσεων σε γενετικά τροποποιημένα προϊόντα).
Η ελληνική πλευρά, σύμφωνα με πληροφορίες, είναι θετικά διακείμενη, κατ’ αρχήν, στην ιδέα. Πηγές της «Κ» ωστόσο εντοπίζουν κάποιες αδυναμίες στην πρόταση, όπως είναι επί του παρόντος διατυπωμένη. Πρώτον, η διαπραγμάτευση για τη χρηματοδότηση και την κοινή προμήθεια προτείνεται να γίνει από το Μέσο Στήριξης Εκτάκτου Ανάγκης (Emergency Support Instrument ή ESI). Tο ESI συστάθηκε «για να διευκολυνθεί η ταχεία παράδοση των προμηθειών που απαιτούνται για την καταπολέμηση του ιού, τη διάσωση ζωών και την αντιμετώπιση της κρίσης στον τομέα της δημόσιας υγείας στην Ευρωπαϊκή Ένωση», όπως αναφέρεται στην επίσημη ιστοσελίδα του. Διαθέτει προϋπολογισμό μόλις 2,7 δισ. ευρώ και, όπως σημειώνεται, είναι αμφίβολο αν διαθέτει την πολιτική βαρύτητα για τόσο σύνθετες διαπραγματεύσεις (σε κάθε περίπτωση, παραμένει ασαφές αν θα προκύψουν μόνο από εκεί τα αναγκαία χρήματα).
Δεύτερον, αναφέρουν οι ίδιες πηγές, η εμπειρία των κοινών προμηθειών σε πανευρωπαϊκό επίπεδο δεν έχει υπάρξει αναγκαστικά ενθαρρυντική. Πέρα από τις γνωστές γραφειοκρατικές αγκυλώσεις, η διαπραγματευτική ισχύς της Ένωσης υπονομεύτηκε από διμερείς συμφωνίες που έκαναν κράτη-μέλη με προμηθευτές από τρίτες χώρες – ειδικά την Κίνα. Αυτό το φαινόμενο ενδέχεται να επαναληφθεί.
Τρίτον, υπάρχει ένας φόβος πολιτικού κόστους σε περίπτωση που τα εμβόλια δεν χρειαστούν ή που τα κονδύλια επενδυθούν σε εγχειρήματα που δεν ευοδωθούν – ειδικά αν χρειαστεί τα κράτη-μέλη να συνεισφέρουν και τα ίδια στη χρηματοδότηση των ερευνών.
Οι επικεφαλής των ευρωπαϊκών θεσμών, αλλά και αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της Ε.Ε. (Άγκελα Μέρκελ, Εμανουέλ Μακρόν, Τζιουζέπε Κόντε, Κυριάκος Μητσοτάκης) έχουν ταχθεί υπέρ της ιδέας ότι τα εμβόλια που θα παραχθούν θα πρέπει να είναι παγκόσμια δημόσια αγαθά – διαθέσιμα ισότιμα σε όλο τον πλανήτη, ανάλογα με τις ανάγκες που υπάρχουν και με προτεραιότητα στις πιο ευάλωτες κατηγορίες του πληθυσμού. Η ευγενής αυτή επιδίωξη, ωστόσο, ήταν φανερό ότι θα ήταν δύσκολο να γίνει πράξη.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες ειδικά – ηχηρά απούσες από τη διεθνή εκστρατεία υπό τον συντονισμό της Κομισιόν για τη χρηματοδότηση και τη δίκαιη διανομή του εμβολίου – έδειξαν κατά τον περασμένο μήνα ότι, πιστές στο δόγμα «America First», θα έκαναν ό,τι μπορούσαν ώστε οι Αμερικανοί να επωφεληθούν πρώτοι. Στις 13 Μαΐου, ο διευθύνων σύμβουλος της γαλλικής Sanofi προκάλεσε έντονες αντιδράσεις όταν δήλωσε ότι αν η εταιρεία παρήγαγε πρώτη εμβόλιο κατά της COVID-19, θα το διέθετε πρώτα στις ΗΠΑ, λόγω της σημαντικής οικονομικής στήριξης που έλαβε από την αμερικανική κυβέρνηση. Στις 21.5 η βρετανική Astra Zeneca, που συνεργάζεται με το ινστιτούτο Jenner της Οξφόρδης στο κυνήγι του εμβολίου, ανακοίνωσε ότι έλαβε χρηματοδότηση 1,2 δισ. δολαρίων από τις ΗΠΑ και δεσμεύτηκε να δώσει 300 από τα 400 εκατομμύρια πρώτες δόσεις στους Αμερικανούς. Νωρίτερα, τον Μάρτιο, η κυβέρνηση Τραμπ είχε επιχειρήσει να αποκτήσει προνομιακή πρόσβαση στο υπό ανάπτυξη εμβόλιο της γερμανικής CureVac.
Πηγή: kathimerini.gr
Αναρτήσεις
Post a Comment