7 σημάδια που δείχνουν ότι το παιδί σας έχει προβλήματα ψυχικής υγείας

Κλινική ψυχολόγος εξηγεί πώς μπορείτε να καταλάβετε ότι κάτι δεν πάει καλά με τους έφηβους. Αυτά είναι τα εφτά σημάδια που δείχνουν ότι το παιδί σας ίσως έχει προβλήματα ψυχικής υγείας.

Ανεξάρτητα από το πόσο δεμένοι είστε, πιθανώς θα υπάρξουν στιγμές που το παιδί δεν θέλει να ανοιχτεί ή που δεν περνάτε τόσο χρόνο μαζί. Φυσικά, δεν γίνεται να είστε συνέχεια με το παιδί σας αλλά πολλές φορές πρέπει να εμπιστευτείτε το ένστικτό σας, αν το παιδί σας φαίνεται να είναι πεσμένο ή αν ανησυχείτε για την ψυχική του υγεία.

Η σύμβουλος κλινικής ψυχολόγος Μελίντα Ρις η οποία είναι και η ίδια μητέρα τριών εφήβων, εξηγεί πώς μπορείτε να καταλάβετε ότι κάτι δεν πάει καλά με το παιδί σας.

1. Αποσύρονται κοινωνικά

Η διαρκής αποχή από κοινωνικές εκδηλώσεις μπορεί να είναι σημάδι ότι κάτι δεν πάει καλά. «Αν παρατηρήσετε ότι το παιδί σας περνάει λιγότερο χρόνο με φίλους και μέλη της οικογένειας και περισσότερο χρόνο μόνο του, αυτό θα μπορούσε να είναι ένα προειδοποιητικό σημάδι - ειδικά αν προηγουμένως είχε αρκετούς στενούς φίλους με τους οποίους περνούσε χρόνο.

Το να πάτε μια βόλτα με το παιδί σας ή να καθίσετε μαζί στα μπροστινά καθίσματα ενός αυτοκινήτου, ενώ το μεταφέρετε κάπου, είναι μια καλή αφορμή για να ξεκινήσετε απαλά μια συζήτηση».

2. Αισθάνονται μονίμως κουρασμένα

Όλοι θέλουν να ξαπλώνουν πού και πού, αλλά προσέξτε πόσο κουρασμένο είναι το παιδί σας. «Είναι φυσιολογικό για τους εφήβους να θέλουν να ξενυχτήσουν και να κοιμηθούν, αλλά αν το παιδί σας φαίνεται να είναι κυρίως εξαντλημένο, δυσκολεύεται πραγματικά να ξυπνήσει και είναι πολύ κουρασμένο για να συμμετέχει σε δραστηριότητες που συνήθιζε να απολαμβάνει, αυτό είναι ένα προειδοποιητικό σημάδι.

Το να συμπάσχετε με τον αγώνα τους, αντί να το αντιμετωπίζετε, θα το βοηθήσει να νιώσει ότι είστε πιο ασφαλής για να σας εμπιστευτεί».

3. Βρίσκονται συνεχώς στο διαδίκτυο

«Οι περισσότεροι έφηβοι περνούν πλέον το μεγαλύτερο μέρος της κοινωνικής τους αλληλεπίδρασης στο διαδίκτυο, χρησιμοποιώντας εφαρμογές όπως το TikTok, το Snapchat, το BeReal και το Instagram», εξηγεί η ψυχολόγος. «Αλλά το να περνούν πολλές ώρες κάθε μέρα σε αυτές τις πλατφόρμες μπορεί να διαστρεβλώσει την αντίληψή τους.

Αν το παιδί σας εμφανίζεται στεναχωρημένο ή αναστατωμένο μετά από την ενασχόληση με το τηλέφωνό του, αλλά αρνείται να το αποχωριστεί, το περιεχόμενο που καταναλώνει μπορεί να επηρεάζει αρνητικά την ψυχική του υγεία. Ελέγξτε το τηλέφωνο του παιδιού σας, τα περισσότερα έχουν ρυθμίσεις που μπορείτε να αλλάξετε για να περιορίσετε τον χρόνο οθόνης».

4. Παραλείπουν τα οικογενειακά γεύματα

Βάλτε τους όλους γύρω από το τραπέζι. «Τα οικογενειακά γεύματα είναι μια πολύ καλή ευκαιρία για όλους να μοιραστούν τα νέα τους και να μιλήσουν για οτιδήποτε τους ανησυχεί», προτείνει η κλινική ψυχολόγος.

«Αν το παιδί σας αποφεύγει συνεχώς αυτά τα γεύματα, μπορεί να είναι επειδή προσπαθεί να κρύψει κάτι που το απασχολεί. Θα μπορούσε επίσης να είναι ένα σημάδι διατροφικής διαταραχής - ένα κοινό σύμπτωμα αυτών των καταστάσεων είναι να βρίσκει δικαιολογίες για να μην τρώει σε ένα ομαδικό περιβάλλον».

5. Θυμώνουν ή ξεσπούν σε κλάματα απροσδόκητα

Είναι το παιδί σας συχνά στα πρόθυρα των δακρύων; «Οι τακτικές εκρήξεις θυμού ή τα δάκρυα με την παραμικρή αφορμή -ή φαινομενικά χωρίς λόγο- είναι ένα σημάδι ότι το παιδί σας δυσκολεύεται να επεξεργαστεί τα συναισθήματά του ή ότι αγωνίζεται να αντιμετωπίσει ορισμένες σκέψεις και συναισθήματα. Θυμηθείτε να δώσετε αρκετό χρόνο και στους δυο σας να ηρεμήσετε πριν το προσεγγίσετε».

6. Έχουν αρχίσει να εγκαταλείπουν τα χόμπι τους

«Να είστε σε εγρήγορση όταν το παιδί σας επιλέγει να εγκαταλείψει πράγματα που του άρεσαν να κάνει. Αν το παιδί σας αποφασίσει ξαφνικά να εγκαταλείψει την αθλητική ομάδα, τους συλλόγους ή τα χόμπι του χωρίς εξήγηση, ειδικά αν προηγουμένως αγαπούσε να πηγαίνει ή συμμετείχε για χρόνια, οι γονείς να το προσέξουν και να ψάξουν γιατί εγκατέλειψαν το χόμπι τους».

7. Οι σχολικές τους εργασίες ξεφεύγουν

Ο ένας και μοναδικός κακός βαθμός μπορεί να μην σημαίνει τίποτα αλλά οι συνεχείς αλλαγές στους βαθμούς και τη συμπεριφορά στο σχολείο μπορεί να σηματοδοτούν ότι υπάρχει πρόβλημα.

«Το να παραμένετε σε τακτική επαφή με τους δασκάλους του παιδιού σας είναι σημαντικό για όλους τους γονείς, καθώς συχνά παρατηρούν τις αλλαγές στη συμπεριφορά και τη στάση του παιδιού σας απέναντι στις σχολικές εργασίες πριν από οποιονδήποτε άλλον», λέει η ψυχολόγος.

«Αν ένας καθηγητής αρχίσει να εκφράζει ανησυχίες σχετικά με την πτώση των βαθμών ο λόγος μπορεί να είναι κάτι περισσότερο από τεμπελιά ή κακές οργανωτικές ικανότητες».

Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο JAMA Pediatrics , 7,7 εκατομμύρια παιδιά - περίπου 16,5 % σε εθνικό επίπεδο - έχουν τουλάχιστον μια διαταραχή ψυχικής υγείας.

Ωστόσο, περίπου τα μισά από αυτά τα παιδιά δεν λαμβάνουν καμία θεραπεία από γιατρό και αυτό οφείλεται σε πολλούς λόγους.

Όπως εξηγεί η Danielle Rannazzisi, PhD, παιδοψυχολόγος, πολλοί γονείς δεν αναγνωρίζουν τα συμπτώματα που δείχνουν ότι το παιδί τους έχει ψυχολογικά προβλήματα και έτσι δεν αναζητούν ιατρική βοήθεια.

Οι ειδικοί τονίζουν ότι, όταν η συμπεριφορά του παιδιού επηρεάζει σημαντικά την καθημερινή λειτουργία του στο σπίτι ή στο σχολείο κι αν τα συμπτώματα διαρκούν μέρες, θα πρέπει οι γονείς να θορυβηθούν.

Εξίσου σημαντικό όμως είναι να γίνει η σωστή διάγνωση. Οι γονείς μπορούν να καταλάβουν αν είναι φυσιολογικό να δαγκώνει το 2χρονο παιδί τους, όχι όμως τι σημαίνει αυτό αν συνεχίζεται επί μακρόν. Ο γιατρός στον οποίο θα απευθυνθούν θα πρέπει να είναι σε θέση να αντιληφθεί αν πρόκειται για φυσιολογική συμπεριφορά ή όχι.

Τα παιδιά που παρουσιάζουν ψυχολογικά προβλήματα έχουν ανάγκη τη στήριξη των γονιών τους. Πολλά από αυτά τα προβλήματα μπορούν να αντιμετωπιστούν άμεσα (αν δεν υπάρχουν άλλου είδους ψυχικές ασθένειες), εφόσον οι γονείς διαπιστώσουν έγκαιρα ότι κάτι δεν πάει καλά.

Η καθημερινή επικοινωνία είναι ο ασφαλέστερος και πλέον αποτελεσματικός τρόπος να καταλάβει ο γονιός αν η συμπεριφορά του παιδιού του είναι φυσιολογική.

Με πληροφορίες από psychologytoday.com , healthline.com