Συγκλονιστικές αποκαλύψεις για δομή φροντίδας παιδιών με αναπηρία: Στο μικροσκόπιο 2 θάνατοι

Στο μικροσκόπιο της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας βρίσκεται μονάδα φροντίδας παιδιών με αναπηρία. Την κινητοποίηση της ΕΑΔ προκάλεσαν δημοσιεύματα σχετικά με περιστατικό σοβαρού τραυματισμού περιθαλπόμενου σε Δομή Φροντίδας και Προστασίας Παιδιών με Αναπηρία της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και μετέπειτα θανάτου του σε νοσοκομείο.

Έτσι κατά το διάστημα από τον Ιανουάριο του 2022 έως τον Νοέμβριο του 2022 η Αρχή διενήργησε αυτεπαγγέλτως έλεγχο στη συγκεκριμένη δομή, με αντικείμενο, ως προς το συμβάν, στον έλεγχο των ενεργειών διαχείρισης του περιστατικού από τη διοίκηση του φορέα και εν γένει της ποιότητας και επάρκειας των εγκαταστάσεων, του εξοπλισμού και των παρεχόμενων υπηρεσιών του ελεγχόμενου φορέα.

Το κλιμάκιο διαπίστωσε ότι τον Νοέμβριο του 2021 συνέβη περιστατικό με συνέπεια τον σοβαρό τραυματισμό περιθαλπομένου, ο οποίος απεβίωσε στο Νοσοκομείο όπου νοσηλευόταν. Αναφορικά με τις σχετικές ενέργειες της Διοίκησης για την απόδοση ευθυνών για το περιστατικό, διαπιστώθηκε η εκπρόθεσμη παραπομπή υπαλλήλου ενώπιον του Πειθαρχικού Συμβουλίου. Η υπόθεση διερευνάται από τον εισαγγελέα στο πλαίσιο προκαταρκτικής εξέτασης.

Επιπλέον τον Δεκέμβριο 2021, συμβάν μεταξύ περιθαλπομένων είχε ως αποτέλεσμα τον σοβαρό τραυματισμό ενός εξ αυτών και τη νοσηλεία του επί ένα μήνα σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ). Μετά την έξοδό του από τη ΜΕΘ, ο περιθαλπόμενος επέστρεψε στην ελεγχόμενη δομή όπου σε δύο ημέρες απεβίωσε. Εγείρονται αμφιβολίες ως προς τη διαχείριση του περιστατικού, το οποίο δεν αναφέρθηκε στο κλιμάκιο ελέγχου παρότι ο περιθαλπόμενος κατέληξε πέντε ημέρες πριν την επίσκεψη του μικτού κλιμακίου. Επίσης, δεν έγινε γνωστοποίηση του συμβάντος και του θανάτου του περιθαλπομένου στις αρμόδιες Αρχές όπως ορίζεται στις κείμενες διατάξεις.

Αναλυτικά οι διαπιστώσεις της ΕΑΔ:

• Δεν υφίσταται Οργανισμός Λειτουργίας του ελεγχόμενου φορέα με συνέπεια τη δυσπραγία και αναποτελεσματικότητα σε όλα τα επίπεδα.
• Στην ελεγχόμενη δομή προβλέπεται η εισαγωγή ανηλίκων με πολλαπλές αναπηρίες και η παραμονή τους έως το 25ο έτος της ηλικίας τους. Ωστόσο, φιλοξενούνται ογδόντα ένας (81) περιθαλπόμενοι, εκ των οποίων μόλις οι εννέα είναι (9) ανήλικοι.
• Διαβιούν ανήλικοι με ενήλικες χωρίς πρόβλεψη χωροταξικού διαχωρισμού και ιδιαίτερης αντιμετώπισης. Διαπιστώθηκε μεγάλος αριθμός διαβιούντων στους θαλάμους.
• Στην εν λόγω δομή εισάγονται, με αποφάσεις Εισαγγελικών Αρχών, και άτομα με διαταραχές αυτιστικού φάσματος. Ιδιαίτερα σε αυτές τις περιπτώσεις, επιβάλλεται η παροχή ειδικών προγραμμάτων ειδικών θεραπειών, Λογοθεραπείας και Ειδικής Διαπαιδαγώγησης, τα οποία απουσιάζουν.
• Οι περιπτώσεις αναδοχής και υιοθεσίας περιθαλπομένων είναι ελάχιστες.
• Οι κύριες ανεπάρκειες της δομής εντοπίζονται στην έλλειψη ανθρώπινων πόρων και στην απουσία συστηματικής και εξειδικευμένης εκπαίδευσης του προσωπικού. Υφίστανται πάγιες και σοβαρές ελλείψεις σε προσωπικό ειδικοτήτων και ιδιαίτερα σε προσωπικό φροντίδας, που σε συνδυασμό με τη σοβαρότητα και πολυπλοκότητα της κατάστασης των περιθαλπομένων, δεν εξασφαλίζουν ασφαλείς συνθήκες διαβίωσης, ποιότητα παρεχόμενων υπηρεσιών και καθιστούν δυσχερή την εξατομικευμένη προσέγγιση/φροντίδα των περιθαλπομένων. Στο ήδη υπάρχον προσωπικό παρατηρήθηκε επαγγελματική εξουθένωση.
• Ενίοτε, το επικουρικό Νοσηλευτικό προσωπικό/φροντίδας παρέχει τις υπηρεσίες του σε διπλοβάρδιες με συνεχόμενη εργασία 16 ωρών, κατά παράβαση της κείμενης νομοθεσίας
• Οι περιστασιακά απασχολούμενοι δεν παρέχουν τις υπηρεσίες στους περιθαλπόμενους/εργοδότες για τους οποίους προσλαμβάνονται αλλά υποκαθιστούν το προσωπικό φροντίδας.
• Τον Νοέμβριο του 2021 συνέβη περιστατικό με συνέπεια τον σοβαρό τραυματισμό περιθαλπομένου, ο οποίος απεβίωσε στο Νοσοκομείο όπου νοσηλευόταν. Αναφορικά με τις σχετικές ενέργειες της Διοίκησης για την απόδοση ευθυνών για το περιστατικό, διαπιστώθηκε η εκπρόθεσμη παραπομπή υπαλλήλου ενώπιον του Πειθαρχικού Συμβουλίου. Η υπόθεση διερευνάται από τον εισαγγελέα στο πλαίσιο προκαταρκτικής εξέτασης.
• Τον Δεκέμβριο 2021, συμβάν μεταξύ περιθαλπομένων είχε ως αποτέλεσμα τον σοβαρό τραυματισμό ενός εξ αυτών και τη νοσηλεία του επί ένα μήνα σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ). Μετά την έξοδό του από τη ΜΕΘ, ο περιθαλπόμενος επέστρεψε στην ελεγχόμενη δομή όπου σε δύο ημέρες απεβίωσε. Εγείρονται αμφιβολίες ως προς τη διαχείριση του περιστατικού, το οποίο δεν αναφέρθηκε στο κλιμάκιο ελέγχου παρότι ο περιθαλπόμενος κατέληξε πέντε ημέρες πριν την επίσκεψη του μικτού κλιμακίου. Επίσης, δεν έγινε γνωστοποίηση του συμβάντος και του θανάτου του περιθαλπομένου στις αρμόδιες Αρχές όπως ορίζεται στις κείμενες διατάξεις.
• Η ιατρική φροντίδα παρέχεται με σύναψη συμβάσεων παροχής υπηρεσιών ορισμένου χρόνου. Σε ιδιωτικά συμφωνητικά του Φορέα με τρείς (3) ιδιώτες ιατρούς δεν προσδιορίστηκαν οι ώρες απασχόλησής τους και δεν τηρήθηκαν οι όροι του ιδιωτικού συμφωνητικού ,καθώς δύο (2) εξ αυτών αμείφθηκαν καθ΄ υπέρβαση του καθορισθέντος ποσού. Δεν τηρείται Βιβλίο παρουσιών των ιατρών ώστε να επιβεβαιώνονται οι επισκέψεις τους στον ελεγχόμενο φορέα.
• Διαπιστώθηκε η λειτουργία «Ήσυχου Δωματίου» (χώρος μειωμένων ερεθισμάτων/ απομόνωσης), η οποία όμως δεν προβλέπεται από τις υφιστάμενες διατάξεις οργάνωσης και λειτουργίας του ελεγχόμενου φορέα.
• Η δομή δεν διαθέτει Πιστοποιητικό Πυροπροστασίας.

Εν όψει των ανωτέρω, η ΕΑΔ προέβη σε προτάσεις, μεταξύ άλλων, αναφορικά με:

• Τη θεσμοθέτηση επιστημονικής εποπτείας και τον ορισμό προδιαγραφών (standards) για την περίπτωση της υποχρεωτικής πιστοποίησης όλων των φορέων παροχής υπηρεσιών παιδικής προστασίας.
• Την ενίσχυση του θεσμού της επαγγελματικής αναδοχής στις περιπτώσεις ανηλίκων και ενηλίκων ατόμων με αναπηρίες.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ