Φθινοπωρινή κατάθλιψη: Πού οφείλεται, πώς θα την προλάβετε

Μέχρι και πριν περίπου 20 χρόνια, η εποχιακή κατάθλιψη δεν είχε καταγραφεί συστηματικά και κανείς δεν ήξερε τον λόγο για τον οποίο συνέβαινε.
Ήταν το 1984 όταν επιστήμονες για πρώτη φορά μελέτησαν σε βάθος αυτό που έμεινε γνωστό ως SAD από το ακρωνύμιο των αγγλικών λέξεων Seasonal Affective Disorder, ή αλλιώς στα ελληνικά «Εποχιακή Συναισθηματική Διαταραχή».

Οι ειδικοί, μέχρι και σήμερα, δηλώνουν ότι το να καταλάβουν εάν ένας άνθρωπος πάσχει από αυτή τη μορφή κατάθλιψης ή από κάποια άλλη, είναι εξαιρετικά δύσκολο.

Μια πρόσφατη μελέτη πάντως δείχνει ότι η μείωση της διάρκειας της ηλιοφάνειας πυροδοτεί μια σειρά από αλλαγές στον οργανισμό μας και στη παραγωγή συγκεκριμένων ορμονών που καθορίζουν τη συμπεριφορά μας, της μελατονίνης και της σεροτονίνης.

Συνδυαστικά, οι δύο ουσίες ρυθμίζουν το κιρκάδιο ρυθμό του σώματος, αυτό που λέμε και βιολογικό ρολόι, και τη προσαρμογή μας στις αλλαγές των εποχών και των ωρών της ημέρας.

Η μείωση του ηλιακού φωτός κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου και του χειμώνα, οδηγεί σε ανεπάρκεια σεροτονίνης και αυξημένη παραγωγή μελατονίνης, ενώ τα άτομα που έχουν διαγνωστεί με εποχική κατάθλιψη, εμφανίζουν και μείωση στην παραγωγή της βιταμίνης D.

Ποια είναι τα συμπτώματα της Εποχιακής Κατάθλιψης

Τα πιο συνήθη συμπτώματα της Εποχιακής Κατάθλιψης είναι:
Νωθρότητα, υποτονικότητα, κούραση, υπνηλία και αυξημένη όρεξη, με μεγαλύτερη προτίμηση στους υδατάνθρακες.
Ο ασθενής χάνει σταδιακά το ενδιαφέρον για τις συνήθεις δραστηριότητές του, να βγει έξω, να «πάρει αέρα» όπως λέμε συνήθως, το «σκοτάδι» επιτείνεται και τα πράγματα που μπορούν να επαναφέρουν τη καλή του διάθεση περιορίζονται ακόμα περισσότερο.

Οι 3 «χρυσές» συμβουλές

α. Βγαίνουμε έξω από το σπίτι ή αλλιώς επιστροφή στη φύση
Το ηλιακό φως, τα δέντρα, η θάλασσα, ο καθαρός αέρας «ανεβάζουν» τη σεροτονίνη και επαναφέρουν τη καλή μας διάθεση! Μάλιστα, ο συνδυασμός της εξόδου με κάποιας μορφής σωματική άσκηση, περπάτημα, τρέξιμο, κολύμπι, ή κάποιο σπορ ίσως, διορθώνει ακόμα περισσότερο το πρόβλημα, γιατί η μελατονίνη (το αίτιο για την υπνηλία) μειώνεται και τη θέση της παίρνει η ντοπαμίνη, η ουσία που, όπως λέει και το όνομά της, μας ντοπάρει, μας δίνει έξτρα ενέργεια.

β. Παίρνουμε βιταμίνη D
Ο ήλιος προσπαθεί να το κάνει αυτό, να σε βοηθήσει δηλαδή να τη παράξεις ενδογενώς, όμως δυστυχώς δε τα καταφέρνει πάντα.
Δεδομένου ότι απ’ ότι φαίνεται η εποχιακή κατάθλιψη συνδέεται και με χαμηλά επίπεδα αυτής της βιταμίνης, καλό είναι να ελέγξουμε με μία απλή εξέταση αν πάσχουμε από την έλλειψή της και έπειτα να λάβουμε ένα συμπλήρωμα.

γ. Τρώμε σωστά!
Η σωστή διατροφή αποτελεί απάντηση σχεδόν σε κάθε πρόβλημα μας. Η υπερβολική κατανάλωση τυποποιημένων τροφών, γλυκά, αρτοπαρασκευάσματα κτλ, οι οποίες συνήθως περιέχουν χαμηλής ποιότητας πρώτες ύλες και συντηρητικά, οδηγεί σε δυσμενείς συνέπειες και συνδέεται και με τη κατάθλιψη.

Φαίνεται ότι ένα από τα συστατικά αυτών των τροφών, η γλουτένη, παρεμβαίνει στην ομαλή λειτουργία του εντέρου και των νευρικών κυττάρων του εγκεφάλου, και μακροπρόθεσμα επηρεάζει αρνητικά τη ψυχολογία του ανθρώπου.

Επιλέγουμε φρέσκες πρώτες ύλες, υιοθετούμε τη λογική της μεσογειακής διατροφής στη καθημερινότητά μας, αποφεύγουμε δύσπεπτα ή βαριά φαγητά και προστατεύουμε τον εαυτό μας.