Οι τροφές που προκαλούν μετεωρισμό (αέρια)

Ο μετεωρισμός ή τυμπανίτις είναι σύμπτωμα ασθένειας του πεπτικού συστήματος που εκδηλώνεται με την συσσώρευση αερίων στο έντερο. Όσοι παραπονιούνται για μετεωρισμό, έχουν φούσκωμα ή πρήξιμο στο στομάχι, έντερο γεμάτο αέρια που μυρίζουν άσχημα, και έντονους ήχους (βορβορυγμοί) όταν αποβάλλονται. Στην πραγματικότητα, οι περισσότεροι άνθρωποι απελευθερώνουν αέρια, περίπου πέντε έως 15 φορές την ημέρα (αν και η ποσότητα μπορεί να ποικίλλει) και αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό. Τι γίνεται όμως όταν αυτός ο αριθμός αυξάνεται και αρχίζει να ενοχλεί εμάς και τους γύρω μας;

Η ποσότητα των αερίων που παράγονται από τον οργανισμό εξαρτάται από πολλούς παράγοντες αλλά και από την διατροφή. Για παράδειγμα, το μπρόκολο όπως και το λάχανο περιέχουν, έναν δύσπεπτο υδατάνθρακα που ονομάζεται ραφφινόζη, ο οποίος προκαλεί μεγαλύτερη ποσότητα αερίων και φούσκωμα. Τα υποπροϊόντα της συγκεκριμένης διαδικασίας περιλαμβάνουν όμως άοσμα αέρια, όπως διοξείδιο του άνθρακα, υδρογόνο και μεθάνιο. Αυτό βέβαια δεν συμβαίνει σε όλους άρα εξαρτάται και από τον κάθε οργανισμό. Άλλα συστατικά των παραγόμενων αερίων έχουν δυσάρεστη οσμή, όπως για παράδειγμα το θείο.

Ποιες τροφές προκαλούν μετεωρισμό;

Συνήθως οι τροφές που προκαλούν φούσκωμα προκαλούν ταυτόχρονα και μετεωρισμό. Το ποια τρόφιμα προκαλούν αέρια εξαρτάται όχι μόνο από τα τρόφιμα αλλά και από τον κάθε οργανισμό. Σε άλλους πχ μπορεί να προκαλούν αέρια τα γαλακτοκομικά και σε άλλους όχι. Άλλη χρήσιμη πληροφορία είναι πως για να μην επιδεινώνεται την κατάσταση, δεν θα πρέπει να τρώτε γρήγορα και να μασάτε καλά την τροφή έτσι ώστε να μειωθεί ο αέρας που καταπίνετε. Ένας καλός τρόπος για να καταλάβετε πια τρόφιμα σας προκαλούν αέρια είναι να κρατήσετε για λίγο καιρό ημερολόγιο αλλά να λάβετε υπόψη πως μπορεί να χρειαστούν έως και 7 ώρες από τη στιγμή που καταναλώσετε ένα φαγητό μέχρι τη στιγμή που αυτό το φαγητό θα προκαλέσει μετεωρισμό.

Όλες οι τροφές FODMAP (ακρωνύμιο των όρων: Fermentable Oligosaccharides Disaccharides Monosaccharides and Polyols) προκαλούν μετεωρισμό. Ως FODMAPs έχει οριστεί η ομάδα σακχάρων που δεν μπορούν να απορροφηθούν πλήρως ή και καθόλου στο έντερο μας. Όταν τα FODMAP φτάνουν στο λεπτό έντερο, κινούνται αργά, συγκρατώντας νερό. Όταν περνούν στο παχύ έντερο, τα FODMAP ζυμώνονται από βακτήρια του εντέρου, παράγοντας έτσι αέριο. Το επιπλέον αέριο και το νερό προκαλούν το εντερικό τοίχωμα να διαταθεί και το έντερο να διογκωθεί. Έτσι στα άτομα με Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου (IBS) η κατανάλωση σημαντικών ποσοτήτων FODMAP προκαλεί δυσφορία (αέρια, φούσκωμα), μεταβολή της συνήθειας του εντέρου (διάρροια, δυσκοιλιότητα ή και τα δύο) και πόνος λόγω του "τεντώματος" του εντερικού τοιχώματος.

Τα FODMAP βρίσκονται σε ένα ευρύ φάσμα τροφίμων όπως φασόλια και άλλα όσπρια και, φρούτα πλούσια, σε σορβιτόλη όπως μήλα, βατόμουρα, ροδάκινα και δαμάσκηνα και σε φρουκτόζη όπως μήλα, αχλάδια, μάνγκο, κεράσια, σύκα, καρπούζι και τα αποξηραμένα φρούτα, λαχανικά όπως αγκινάρες, σκόρδο, πράσα, ​​κρεμμύδι, τα μανιτάρια, κουνουπίδι, και μπιζέλια ζάχαρης που έχουν ιδιαίτερα υψηλή περιεκτικότητα σε μαννιτόλη. Λιγότερο θα επηρεαστείτε από λαχανικά όπως μελιτζάνα , πράσινα φασόλια, πιπεριές , καρότα, αγγούρια, μαρούλια, πατάτες ή κολοκυθάκια.

Επίσης και τα τεχνητά γλυκαντικά έχουν κατηγορηθεί για μετεωρισμό. Για παράδειγμα η τσίχλα χωρίς ζάχαρη που περιέχει τεχνητές γλυκαντικές ουσίες σύμφωνα με το exceptional.com και την ειδικευόμενη στο έντερο διαιτολόγο Dr Bridgette Wilson είναι μία προβληματική τροφή σχετικά με το θέμα των αερίων.

Επιπλέον και τα γαλακτοκομικά εντάσσονται στην κατηγορία των FODMAP τροφίμων λόγω της λακτόζης, αλλά και οι πρωτεΐνες, οι ξηροί καρποί και φυσικά ψωμί και δημητριακά.

Όλα τα παραπάνω τρόφιμα όμως, είναι ταυτόχρονα και εξαιρετικά θρεπτικά και οι ειδικοί δεν συνιστούν να τα αποφεύγουμε εντελώς, αλλά να μειώσουμε τις ποσότητες που καταναλώνουμε, εφόσον υπάρχει πρόβλημα συσσώρευσης αερίων.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα FODMAP επισκεφτείτε το site του Πανεπιστημίου Monash πατώντας ΕΔΩ.